Παγωμένος Ώμος (Συμφυτική Θυλακίτιδα)

Ορισμός

Σύμφωνα με τον Nevasier (1945) παγωμένος ώμος ονομάζεται η φλεγμονή και πάχυνση του αρθρικού θύλακα με αποτέλεσμα τη δημιουργία συμφύσεων στην κεφαλή του βραχιονίου. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η κεφαλή του βραχιονίου να μην έχει αρκετό χώρο για να κινηθεί ελεύθερα προκαλώντας πόνο, δυσκαμψιά και περιορισμένη κινητικότητα της γληνοβραχιόνιας άρθρωσης που διαρκεί 1-24 μήνες (Page, 2010). Ο πόνος συνήθως ακολουθείται απο απώλεια κίνησης ( Walker et al. 1997) κυρίως στην κάμψη, απαγωγή και έξω στροφή του βραχιονίου.

Επιδημιολογία

Περίπου το 70% των περιπτώσεων με παγωμένο ώμο είναι γυναίκες .Οι άνδρες όμως πιθανόν να χρειαστούν μεγαλύτερο χρόνο αποκατάστασης (Sheridan and Hannafin 2006). Έχει συχνότητα 3-5% στο γενικό πληθυσμό και 20% στα άτομα με διαβήτη. Επηρεάζει συνήθως ηλικίες μεταξύ 40-60 ετών. Συνήθως ο παγωμένος αναπτύσσεται μια φορά κατά τη διάρκεια της ζωής αλλά 6-17% των ατόμων μπορεί να αναπτύξουν και στον άλλο ώμο μέσα σε περίοδο 5 ετών.

Ταξινόμηση

1. Ιδιοπαθής συμφυτική θυλακίτιδα: Είναι μια φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού που εμφανίζεται ξαφνικά χωρίς αιτιολογία (Page and Labbe., 2010). Η έναρξη των συμπτωμάτων και η εξέλιξη είναι πολύ σταδιακή. Λόγω αυτού οι ασθενείς επισκέπτονται τον γιατρό όταν ο πόνος είναι έντονος και η κινητικότητα του άνω άκρου έχει ήδη μειωθεί αρκετά, πράγμα που τους δυσκολεύει ακόμα και στις καθημερινές δραστηριότητες (Manske ans Prohaska, 2008).

2. Δευτερογενής συμφυτική θυλακίτιδα: Συμβαίνει όταν ο ώμος φλεγμαίνει, πονά λόγω κάποιας χειρουργικής επέμβασης, τραυματισμού ή παθολογίας (Wolf and Green, 2002).

Στάδια παγωμένου ώμου

Ο παγωμένος ώμος χωρίζεται σε 3 φάσεις ( Hazleman et al., 1990):

1. Επώδυνο στάδιο ή πάγωμα: Ο πόνος επιδεινώνεται σιγά-σιγά. Όσο αυξάνεται ο πόνος τόσο χάνεται το ενεργητικό αλλά και το παθητικό εύρος κίνησης του ώμου. Η φάση αυτή διαρκεί συνήθως 3-9 μήνες (Harryman et al., 2004).

2. Περιοριστικό στάδιο: Ο πόνος αρχίζει και υποχωρεί αλλά ο ώμος γίνεται όλο και πιο δύσκαμπτος με αποτέλεσμα οι μύες να μην χρησιμοποιούνται επαρκώς και να αδρανούν. Το στάδιο αυτό διαρκεί 4-12 μήνες (Harryman et al., 2004).

3. Στάδιο χαλάρωσης/ αποκατάστασης: Ο ώμος σταδιακά γίνεται πιο ευλίγιστος άρα μπορεί να κινηθεί πολύ πιο εύκολα. Για να επανέλθει πλήρως η κινητικότητα του ώμου χρειάζεται περίπου 12-42 μήνες.

Διάγνωση

Η διάγνωση του παγωμένου ώμου βασίζεται στην περιγραφή των συμπτωμάτων δηλαδή στην σταδιακή απώλεια της κίνησης χωρίς τραυματισμό και την κλινική εξέταση του ώμου, αν δηλαδή οι κινήσεις είναι περιορισμένες ενεργητικά αλλά και παθητικά. Ο ακτινολογικός έλεγχος μπορεί να γίνει για να αποκλειστεί οποιαδήποτε άλλη παθολογία στον ώμο όπως οστεοαρθρίτιδα.

Θεραπεία

Ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων με παγωμένο ώμο αποκαθίστανται με συντηριτική θεραπεία. Η θεραπεία εστιάζεται στη μέιωση του πόνου και την βελτίωση των κινήσεων του ώμου.

Περιλαμβάνει:

• Μη στεροειδή αντιγλεφμονώδη φάρμακα για τη μείωση του πόνου και του οιδήματος
• Ενέσεις κορτιζόνης στον ώμο για αντιμετώπιση της φλεγμονής άρα και του πόνου επιτρέποντας έτσι στον θεραπευτή να κάνει διάταση των μυών
• Φυσικοθεραπεία η οποία περιλαμβάνει ασκήσεις έυρους κίνησης πρός όλες τις κατευθύνσεις, στην αρχή από τον θεραπευτή, στη συνέχεια με την βοήθεια και τον δυο και στο τέλος ενεργητικά από τον ασθενή. Επίσης εκτελούνται διατάσεις του άνω άκρου όπως έσω και έξω στροφέων, καπτήρων και εκτεινόντων του ώμου.

Ο Levine και οι συνεργάτες του (2007) απέδειξαν ποσοστό επιτυχίας 90% σε άτομα που έλαβαν συντηριτική θεραπεία (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και πρόγραμμα φυσιοθεραπείας) για περίπου 4 μήνες. Η στοχευμένη εξατομικευμένη αποκατάσταση των 4 εβδομάδων μπορεί να βελτιώσει τον πόνο και την δύναμη σε ασθενείς με παγωμένο ώμο (Jurgel et al., 2005; Sokk et al., 2007).

Το πρόγραμμα αποκατάστασης προσαρμόζεται ανάλογα με την κατάσταση και τις ανάγκες του κάθε ασθενή. Εάν δεν ανταποκρίνεται στην συντηριτική θεραπεία για τουλάχιστο 2 μήνες τότε παραπέμπεται για χειρουργική επέμβαση.

Πιο κάτω ένα ενδεικτεικό πρόγραμμα ασκήσεων απο το Oxford shoulder and elbow clinic

* Αυτές οι ασκήσεις είναι ενδεικτικές γι αύτο πρίν εκτελέσεται οποιαδήποτε καλό θα ήταν να επισκεφθείτε τον Φυσικοθεραπευτή σας για να σας ετοιμάσει ένα εξατομεικευμένο πρόγραμμα προσαρμοσμένο στις ανάγκες σας.

Τζωρτζίνα Χούρη

Φυσικοθεραπεύτρια BSc